خراسان به مرکزیت شهر مشهد، تا سال ۱۳۸۳ با مساحتی معادل ۳۱,۳۳۵ کیلومتر مربع، وسیع‌ترین استان ایران بود که حدود یک پنجم مساحت کل ایران را تشکیل می‌داد. این استان پس از سال ۱۳۸۳، به سه استان خراسان جنوبی به مرکزیت بیرجند، خراسان رضوی به مرکزیت مشهد وخراسان شمالی به مرکزیت بجنورد تقسیم شد. واژه‌ی رضوی در نام این استان، به حرم حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در شهر مشهد اشاره دارد.
گناباد
شهر گناباد در جنوب خراسان رضوی بر اساس روایات شاهنامه فردوسی عرصه جنگ و حماسه دوران اساطیری بوده است. همچنین وجود دو محوطه وسیع باستانی اروک و حصار به عنوان زیستگاه جوامع باستانی متمدن مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد نمودی عینی از قدمت و ریشه‌های تاریخی گناباد است. ۱۱۱۷ رشته قنات و همین طور قنات شگفت‌انگیز قصبه، یک شاهکار بشری، به عنوان نمادی از سختکوشی مردم کویر برای دست یافتن به مایه حیات در این خطه است. طبق داستان معروف دوازده رخ در شاهنامه فردوسی، زمان حفر این قنات واقع در شهر گناباد، به قبل از کیخسرو می‌رسد. با این حال مورخین بنیاد قنات قصبه را به دوره هخامنشی یعنی ۲۵۰۰ سال قبل نسبت داده‌اند.
مسجد جامع گناباد هم یکی دیگر از شاهکارهای مذهبی در خراسان رضوی و از بناهای دو ایوانی است که در سال ۶۰۹ هجری قمری ساخته شده و از امتیازات مهم آن وجود کتیبه‌های کوفی و آجرکاری‌های زیبایی است که بر اطراف ایوان قبله آن نقش بسته است.
- دیدنی های گناباد؛ از قنات قصبه تا روستای ریاب
مسجد کاخک، مدرسه نجومیه، آب انبار و حسینه گناباد، مسجد جامع قوژد، مسجد حاج عبدالله نوقاب، آسیاب‌های آبی کاخک و سنو، کاروانسراهای فخرآباد و زین‌آباد، همه و همه نشانی از تعبد و سختکوشی مردم دیار عشق، عطش و عرفان است.
بافت تاریخی روستای ریاب، مقبره جعتین گیسور، یخدان کوثر بیدخت، قلعه عمرانی و شوراب و مسجد مزار به ترتیب به دوران خوارزمشاهیان، سلجوقیان، صفویان، ساسانیان و قبل از اسلام برمی‌گردد که تداعی‌کننده تمدن دیرین این منطقه است.
وجود منطقه گردشگری و ییلاقی کاخک، مجموعه آبشار و آسیاب‌های آبی و خانه فنجان (محل تقسیم آب قنات) که دارای جاذبه‌های تاریخی فراوانی است و روستاهای سنو و زیبد که از محل‌های تاریخی و به روایتی محل جنگ‌های دوران اساطیری بوده و از طرفی کاروانسراهای بجستان که گرد و غبار خستگی را از زائران امام رضا (ع) می‌زداید، از دیگر مکان‌های دیدنی این خطه است. همچنین موزه‌های آب، مردم‌شناسی و باستان‌شناسی و همه اماکن تاریخی این شهر در ایام نوروز دایر و پذیرای مسافران نوروزی خواهد بود.
رشتخوار
شهرستان رشتخوار در شمال شرقی کشور و قسمت‌های متمایل به جنوب استان خراسان رضوی واقع شده است.
نام رشتخوار به تعبیر بیشتر بزرگان و معتمدان از دو بخش «رُشت» به معنی فروغ و روشنایی و «خوار» به معنی آفتاب تشکیل شده که در کل رشتخوار به معنی فروغ آفتاب تعبیر می‌شود. این تلقی با موضع جغرافیایی شهر که واحه‌ای آفتابی همچون سایر شهرهای مرکزی و جنوب شرقی خراسان است نیز سازگار است.
شهر رشتخوار نیز همچون سایر شهرهای تاریخی خراسان دارای آثار باستانی زیاد است. از جمله آثار تاریخی به جا مانده در محدوده شهری رشتخوار می‌توان از مسجد جامع رشتخوار یاد کرد که بنای آن در حاشیه جاده بین شهری خواف - رشتخوار و در کناره شرقی شهر رشتخوار واقع است. قدمت این بنا ۸۰۰ سال است که تا حدودی قدمت تاریخی شهر را نیز بیان می‌کند. شهرستان رشتخوار دارای آب و هوای خشک با زمستان‌های نسبتا سرد و تابستان‌های گرم است. از نظر اقلیم منطقه، خشک و نیمه خشک است.
قوچان
شهر قوچان را با شهر باستانی اشک یا ارسکه یک دانسته‌اند. این شهر در قرون وسطی به نام خبوشان و خوجان معروف بود. این شهر در زمان هلاکوخان تجدید بنا شد و نوه هلاکوخان، ارغون خان، بر وسعت آن افزود. در زمان غازان خان یک معبد بودایی در این شهر بنا شد. همچنین در طول تاریخ، این شهر چندین بار به علت زلزله ویران شده است، اما دوباره ساخته شده و رونق گرفته است. آثار به جامانده در این شهر عمدتا به قرن ششم هجری تعلق دارد. چشمه گرماب قوچان یکی از محل‌های دیدنی این شهر است.
آرامگاه بابا حسن در روستای خسرویه، آستانه شهر کهنه، امامزاده اسماعیل بن موسی بن جعفر (ع) در آبادی جرتوده، امامزاده جعفر در۳ کیلومتری شهر قوچان، امامزاده حسین اصغر در سر ولایت، امامزاده حسین بن حسن مجتبی در نوروزی، امامزاده علی بن موسی در آبادی شرف، تپه چیلغانی در قوچان، تپه زوباران در قوچان، تپه فتح‌آباد در ۵ کیلومتری باختر قوچان، تپه نادری (مروارید تپه) در شمال باختری شهر قوچان، تپه یام در شمال فاروج، قلعه تپه در ۱۵ کیلومتری شهر قوچان و مدرسه عوضیه یا مسجد جامع، برخی از مکان های دیدنی و تاریخی این شهرستان را تشکیل می‌دهد.
شهرستان قوچان، با پهنه‌ای حدود ۶۸۶۸ کیلومتر مربع، در شمال استان خراسان رضوی قرار دارد. این شهرستان از شمال به جمهوری ترکمنستان، از غرب به شهرستان‌های شیروان و اسفراین، از شرق به شهرستان‌های درگز و چناران و از جنوب به شهرستان‌های نیشابور، چناران و سبزوار محدود است. هوای قوچان معتدل و نیمه مرطوب است.
کاشمر
نام اصلی این شهر ترشیز است. آثار به جا مانده در این شهر متعلق به قرون هفتم و هشتم هجری است. سرو افسانه‌ای کاشمر در این شهر قرار دارد.
شهرستان کاشمر، با پهنه‌ای حدود ۵ هزار کیلومتر مربع، در غرب خراسان رضوی قرار گرفته است. آرامگاه مدرس، باغ‌مزار، برج‌کشمیر، تپه باستانی کندر، چند باب آسیاب در دامنه کمر باغ دشت، سد شاهی در کوه سرخ و ریوش، سد عضدالدوله در شمال آبادی کاشمر، سید مرتضی در ۵ کیلومتری شمال کاشمر، قلعه آتشگاه، قلعه پسر، قلعه دختر و مسجد جامع برخی از مکان‌های دیدنی و تاریخی شهرستان کاشمر را تشکیل می‌دهد. هوای کاشمر نیز معتدل و خشک است.
نیشابور
نیشابور یکی از شهرهای استان خراسان رضوی در شرق ایران است. این شهر از مراکز فرهنگی، گردشگری، صنعتی و تاریخی استان خراسان رضوی و ایران است. شهر نیشابور مرکز شهرستان نیشابور است.
نیشابور دارای بناهای تاریخی و مراکز گردشگری زیادی است که از جمله می‌توان به آرامگاه کمال‌الملک، آرامگاه خیام، آرامگاه عطار، امامزاده محروق و ابراهیم، بی‌بی شطیطه و قدمگاه نیشابور اشاره کرد. زیباترین گردشگاه‌های نیشابور در دامنه رشته‌کوه البرز قرار دارد که از جمله آنها می‌توان به روستاهای دیزباد، خرو، درود و حصار بوژان و غار و کوه ابراهیم ادهم در اطراف باغرود و همچنین اردوگاه تربیتی کشوری شهیدرجایی (باغرود) اشاره کرد. نیشابور بر سر راه تهران به مشهد واقع شده است. فاصله نیشابور تا تهران ۷۷۶، تا مشهد ۱۱۷ و تا سبزوار ۱۱۶ کیلومتر است.
kojaro.com
- ۹۷/۰۸/۲۳